MEME UCU ÇATLAKLARI

Çatlaklardan meme dokusuna bakteri geçişi sonucu meme iltihapları ve apseleri ortaya çıkabilir. Meme başı çatlakları oluştuğunda anne çok fazla acı duyduğu için bebeğini emzirmekte zorluk çeker. Zaten bebeğin memeyi iyi tutamaması sonucu meme uçlarında önce hassasiyet zaman içerisinde de çatlaklar oluşmaya başlamıştır. Meme ucu çatlakları meme başının çevresinde, meme ucunda enine çizgi halinde ya da areolada oluşabilir. Etkin emzirmenin olmaması nedeni ile memellerde doluluk başlar, meme başındaki çatlaklardan meme dokusuna bakteri geçişi sonucu meme iltihapları ve apseleri ortaya çıkabilir. Bu durumda memelerin sağılarak tam olarak boşaltılması ve hava ile temas etmesi kısa sürede iyileşme sağlanmasında önemlidir.

Bebeğin memeden doğru emzirme yapması ile memeyi sadece günde iki kez kaynamış ılık su ile temizlemek ve en son gelen sütü meme ucu çevresinde bırakmak=kuru yara iyileştirme metodu veya tıbbi derecede saflaştılımış lanolin kullanımı = nemli yara iyileştirme metodu iyileşme için yararlıdır. Ancak çatlak ihmal edilmiş, yara olmaya yüz tutmuş ve annede mutsuz bir emzirme dönemi yaşanmış ise sağım yapılması , meme uçlarının dinlendirilerek kısa sürede iyileştirileceği bir program dahilinde sağım ve emzirmenin birlikte yapılacağı bir program anneye öğretilmelidir.

Meme Ucunun Tümünde Ağrı
Bebek anne memesini doğru şekilde kavramadan, sadece meme ucunu kaparak emmesi durumunda ağrılar ortaya çıkar.
Doğru emzirme için bebeğin meme ucu etrafındaki areola bölgesini tüm olarak ağzına alarak emmelidir. Bebek sadece uç emdiğinde "pozisyona bağlı ağrılı meme başı" diye tanımlanan durum ortaya çıkar. Meme başı çatlakları yoktur, meme başı derisi normal görünümdedir ama çok ağrı vardır. Bebek bu şekilde emmeye devam ederse yeterli süt çekmediği için süt miktarı azalır. Bebek sık sık ağlar ve emmek ister. Anne acı duyduğu için emzirmekten kaçınır. Bu durum bir kısır döngüye dönüşür.
Annenin doğru emzirme tekniğini öğrenmesi gereklidir.
Meme başını karbonatlı su ile silmek, sabunla yıkamak ağrının devamına neden olur.
Emzirmenin sonunda bebeğin memeyi bırakması beklenmeli, zorla çekilmemelidir. 
Bazı durumlarda, anne emzirme esnasında memeyi desteklemiyor veya annenin meme ucunda mantar enfeksiyonu oluşmuş olabilir. Genelde doğumun hemen ardından çok gözlenmesine karşın, emzirme sırasında, sonralarında ve emzirme aralarında meme uçlarında hissedilen yanma 2-3 günü aşar ise sağlık profesyoneli veya emzirme danışmanından yardım alınmalıdır. Meme uçlarında tıbbi derecede saflaştılımış lanolin kullanımının da saf lanolinin antienfalmatuar etki taşımasından dolayı ağrı kesmede etkili olduğuna dair çalışmalar vardır. Eğer annede parlak kırmızı veya pembe meme ucu derisi görülüp de bunun yanı sıra pul pul veya kaşıntılı deri, yanma hissi var ise mantar enfeksiyonundan şühhelenilmeli ve sağlık profesyoneline başvurulmalıdır.

Memede Şişme, Birikme
Memenin bir bölümünde yada başka bir deyişle süt kanallarının bir kısmında süt kalırsa buna süt stazı (süt birikmesi) denir. Genelde doğumun hemen arkasından, laktasyon döneminde gözlenir. Üretilen anne sütünün bebeğin tüketiminden daha fazla olduğu durumlarda ortaya (hiperlaktasyon) çıkar.
Memedeki şişkinlik en fazla 48 saat içinde azalıp kaybolmaz ise, emzirme danışmanı veya sağlık profesyonelinden yardım alınmalıdır. Aksi takdirde, boşaltılmayan sütler apse oluşumuna, derinleşerek de kanal tıkanıklığı ve meme iltihabına kadar uzanacaktır. Bebek memeye doğru yerleşir ve sık sık emzirilir ise şişme önlenecektir. Bebek memeyi iyi boşaltamıyor ise sağım yapılarak sişme engellenmeldir. Burada, emzirme ve sağım yardımcısı olarak, emzirme öncesinde memeye sıcak, emzirme sonrasın
 
Memede Kanal Tıkanıklığı
Zaman zaman sütün toplandığı kanallardan birinin veya bir kaçının tıkanması dolayısıyla memede süt birikmesi oluşabilir. Bu durumun nedenleri fazla süt üretimi olması, emzirmeye başlamanın gecikmesi, bebeğin memeye kötü yerleşmesi, sütün seyrek boşaltılması, emzirme süresinin kısa tutulması olabilir. Kanal tıkanıklığının oluşmaması için doğumdan hemen sonra emzirmeye başlanması gerekir. Bebeğin memeyi iyi kapması sağlanmalıdır. Emzirmeyi sınırlandırmadan bebek her istediğinde emzirme yapılmalıdır.

Meme İltihabı (Mastit)
Tıkalı süt kanalından bakteri girişi olursa meme dokusu enfekte olur. Enfekte olmuş anne memesinde:
Sert kabartılar oluşur.
Şiddetli ağrı oluşur.
Kızarık, kırmızı bölgeler oluşur.
Ateş başlar.
Hastalık hissi uyanır.

Mastitin Nedenleri:
Anne bebeğini yetersiz, seyrek ve kısa süreli emzirdiğinde süt akışı azalmıştır.
Herhangi bir çarpma yada vurma sonucu memelerde travma oluşmuştur.
Meme ucu çatlaklarından bakteri girmiştir.
Anne sütü, memenin bir bölümünde kalır ise, orada süt stazı (süt birikmesi) oluşur. Bu süt, boşaltılmaz ise, meme dokusunda iltihap oluşmasına neden olur. Bu, infektif olmayan mastittir. Açık bir bölge olan meme ucundan rahatlıkla içeri giren bir bakteri ile meme dokusu infekte olabilir ve infektif mastit oluşur.
Tedavinin temeli, süt akışının hızlandırılmasıdır. Sık emzirme, meme ucuna doğru yapılabilecek hafif bir masaj, ılık pansuman ve sağım ile meme iltihabı iyileştirilir. Sağlık profesyoneli veya emzirme danışmanının uygun gördüğü tıbbi derecede saflaştırılmış lanolin kullanımı = nemli yara iyileştirme uygulanabilir.